Każdy pracownik zobowiązany jest do przestrzegania zasad z zakresu bezpieczeństwa oraz higieny pracy. Określane są one przede wszystkim za sprawą przepisów Kodeksu Pracy, a także art. 66 ust 1 Konstytucji Rzeczpospolitej. Przestrzeganie przez pracownika wyznaczonych prawnie obowiązków przyczynia się do utrzymania miejsca pracy w prawidłowych warunkach, a tym samym zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów losowych i wypadków z udziałem siebie samego bądź innych pracowników.
Zasady BHP – obowiązki pracownika
Do głównych obowiązków związanych z przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa pracy przez pracownika należy przede wszystkim dokładna znajomość wytycznych BHP – dotyczących zarówno ogólnych kwestii związanych z pracą, jak również szczegółowych założeń, które są związane ze specyfiką danego zawodu. Bardzo często wiąże się to z koniecznością uczestniczenia w dodatkowych kursach oraz szkoleniach i poddawania się egzaminom sprawdzającym stan wiedzy teoretycznej, jak i umiejętności praktyczne. Pracownik zobowiązany jest również do przestrzegania terminów ważności posiadanych przez siebie uprawnień (np. uprawnień gazowych, uprawnień SEP). Pracownik powinien również regularnie poddawać się badaniom lekarskim oraz stosować się do innych wytycznych i wskazań lekarskich. Pracownik pod żadnym pozorem nie może stawiać się w pracy pod wpływem alkoholu bądź innych substancji odurzających (również leków, które zaburzają sposób funkcjonowania i mogą wpływać między innymi na koncentrację uwagi, szybkość reakcji oraz obsługę przedmiotów mechanicznych czy pojazdów), a także przyjmować takich substancji podczas pracy.
Pracownik powinien wykonywać swoją pracę zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, a podczas korzystania ze specjalistycznych urządzeń zgodnie z instrukcją ich sposobu obsługi. Powinien dbać o odpowiedni stan maszyn oraz porządek w miejscu pracy, a wszelkie odstępstwa od normy i nieprawidłowości niezwłocznie zgłaszać pracodawcy bądź przełożonemu. W przypadku zauważenia sytuacji niebezpiecznych w pracy pracownik zobowiązany jest do podjęcia odpowiednich kroków (w tym zawiadomienia odpowiednich przełożonych oraz służb) oraz podjęcie działań mających na celu ochronę własnego zdrowia bądź życia i w miarę możliwości ochronę innych osób znajdujących się w pobliżu.
Do obowiązków pracownika należy również stosowanie środków ochrony zbiorowej oraz indywidualnej (kaski, specjalistyczne rękawice robocze, buty robocze(ochronne) , przestrzeganie przepisów i procedur obowiązujących w miejscu pracy (na przykład dezynfekcji rąk) oraz noszenia odzieży roboczej zgodnej z normami BHP.
