Choć zawód komornika sądowego wśród wielu budzi negatywne skojarzenia, to osoba wykonująca tę profesję jest niezbędna dla właściwego wykonywania wyroków zapadających w sprawach cywilnych. Zakres uprawnień, ale i obowiązków komornika sądowego szczegółowo reguluje Ustawa o komornikach i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
O ważnej roli komornika sądowego wielu miało okazję się przekonać. Jeśli pożyczkodawcy, firmy, w stosunku do których zaciągnięto jakieś zobowiązanie finansowe, a potem firmy windykacyjne, nie są w stanie wyegzekwować spłaty długów, niezbędne jest postępowanie sądowe. Wówczas na podstawie wyroku sądowego do akcji może wkroczyć komornik, by skutecznie wyegzekwować dług. Komornik sądowy jest jednocześnie funkcjonariuszem publicznym i przedsiębiorcą, który prowadzi własną kancelarię i działa przy jednym z sądów rejonowych.
Czym zajmuje się komornik sądowy?
Zgodnie z ustawą, podstawowym obowiązkiem komornika jest egzekwowanie długów, ale tylko tych, które mają już umocowanie w wyroku sądowym. Bez wyroku działań egzekucyjnych nie podejmie żaden komornik sądowy. Tarnów, Kraków czy Suwałki – wszędzie obowiązują te same zasady. Krótko mówiąc – najpierw wyrok, potem egzekucja długu.
Komornik sądowy przed rozpoczęciem wielu spraw sądowych zajmuje się także przeprowadzaniem spisu inwentarza i sporządzaniem protokołów stanu faktycznego. Obie te czynności często są niezbędne i to one umożliwiają sądom formułowanie sprawiedliwych orzeczeń, również tych wydawanych w sprawie podziału majątku podczas spraw rozwodowych oraz przy ustalaniu wysokości alimentów dla dzieci i byłych małżonków.
Do innych czynności, do których zobowiązany jest komornik sądowy, należy doręczanie zawiadomień sądowych, dokumentów dotyczących licytacji oraz nadzoru nad licytacjami.
Uprawnienia i obowiązki komorników sądowych
Każdy powinien jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że żaden komornik sądowy nie analizuje wyroków sądowych, ani nie wnika w zasadność zobowiązania. Komornik sprawdza sądowe nakazy egzekucji wyłącznie pod względem formalnym. Jeśli zatem istnieją jakiekolwiek wątpliwości, te należy zgłaszać wcześniej do sądu, w którym toczy się dane postępowanie. Do sądu należy też złożyć ewentualne skargi na błędy lub nadużycia popełnione w trakcie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego.
Postępowania egzekucyjne prowadzone przez komorników sądowych są bardzo skuteczne i żadna, nawet najlepsza firma windykacyjna nie osiągnie takich wyników. Wszystko to dzięki przepisom obowiązującym w naszym kraju. W Kodeksie postępowania cywilnego, w artykule 762 jasno zostało zapisane, że: „Organy administracji publicznej, urzędy skarbowe, organy rentowe, banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, podmioty prowadzące działalność maklerską, organy spółdzielni mieszkaniowych, zarządy wspólnot mieszkaniowych, inne podmioty zarządzające mieszkaniami i lokalami użytkowymi, jak również inne instytucje są obowiązane na pisemne żądanie komornika udzielić mu informacji niezbędnych do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, dokonania zabezpieczenia stanu majątkowego dłużnika oraz umożliwiających identyfikację składników jego majątku”.
Jak komornik egzekwuje długi?
Komornik informuje dłużnika o swoich działaniach z wyprzedzeniem. Dokonuje więc zajęcia kont bankowych, wynagrodzenia za pracę, rent i emerytur oraz innych świadczeń pieniężnych. Może także dojść do egzekucji ruchomości lub nieruchomości. Komornik ma prawo wejść do lokalu zajmowanego przez dłużnika, a jeśli nie zostanie wpuszczony, ma prawo poprosić o pomoc policję.
Trzeba jednak jasno stwierdzić, że komornik sądowy musi przestrzegać prawa. Nie wolno mu stosować przemocy fizycznej, gróźb czy zastraszania. Może zajmować tylko mienie i środki pieniężne, które ustawowo nie są wyłączone z egzekucji.